TDK ve GARİP ÇEVİRİ ÖNERİLERİ | Komik Çeviriler

Şimdi düşünün, erkek arkadaşlar berbere gidiyorlar, istedikleri saç modelini anlatıyorlar ve berber şöyle bir soru soruyor: “duluklarını nasıl yapayım?”

“Duluk” kelimesi, halk arasında favori ya da faul olarak tanımlanan bölge için TDK’nin önerdiği kelime. Bu kelime aslında eskiden Anadolu’da kullanılan bir kelime ancak günümüzde özellikle gençler bu kelimeyi bilmiyor ve kullanmıyor. TDK’nin bu yönde bir tavsiyede bulunması da bir şey değiştirmiyor. Tabiki kendi dilimizi kullanmalıyız ve kendi dilimizle konuşmalıyız ama sizce de bazen TDK komik olmuyor mu?

Örneğin:
  • Deterjan yerine “Arıtmaç”
  • Petrol yerine “Yeryağı”
  • Navigasyon yerine “Yer bul”
  • Sms yerine “Kısa bilgi”
  • Klasör yerine “Sıralaç”
  • Billboard yerine “Duyurumluk”
  • Remiks yerine “Bindirim”
gibi önerilerde bulunuyor. Ancak birçoğunuz bunları muhtemelen ilk defa görüyorsunuz çünkü gündelik hayatta kullanmıyor.


Peki neden?

Çünkü bu kelimeler ilk halleriyle yani İngilizceden geçtiği gibi kabul görmüşler. Halk bir kelimeyi benimsedikten sonra TDK’nin yeni bir öneride bulunmasının bir anlamı kalmıyor. Halka henüz mal olmadan güzel bir öneri sunarsanız, halk onu benimser ve kullanır. Bunun 2 tane çok iyi örneği var aslında: Buzdolabı ve bilgisayar.

Bu kelimelerin İngilizcesi halk benimsemeden önce TDK tarafından önerildiği için kabul görüp kullanıma geçmiş. Ancak sorun şu ki devir hız devri ve bilginin yayılma hızı saniyelere indi. Eskiden yeni bir icadın ya da akımın ülkemize gelmesi aylar hatta yıllar sürüyordu ancak bugün anında dünyanın her yerine kolayca yayılabiliyor. Bunun da canlı bir örneği “selfie”. Bu kelime “self” yani “kendi” kelimesinden geliyor ve kendi fotoğrafını çekmek anlamında kullanılıyor. TDK bu kelimenin Türkçeye çevrilebilmesi için çok güzel bir çalışma yaptı. Madem bunu halk kullanacak, o zaman biz de halka soralım ve bu önerilerden bir tanesini seçelim dedi. Bunu duyan güzel ülkenin güzel insanları durur mu?

İşte Selfie’nin çevirisi için yurdum insanı tarafından yapılan şahane öneriler:
  • Sosyopoz
  • Çekendi
  • Çek la çek (favorim:)
  • Kendirme
  • Ferdi
  • Görsel salım
  • Seyfi

Ancak TDK bunların hiçbirini beğenmedi ve selfie’nin çevirisine "özçekim" dedi. Aslında özçekim çok iyi bir çeviri. Özgeçmiş kendi hayatı demekse, özçekim de kişinin kendi fotoğrafını çekmesi. Ancak sorun şu ki "selfie" kelimesini kullanan gençler, az önce gördüğünüz önerileri yapan da yine gençlerdi. Çünkü gençler muzipliği seviyor. Eğer TDK bu komik önerilerden birini seçseydi büyük ihtimalle o kelime gençler tarafından benimsenecekti. Maalesef çevreme baktığımda özçekim çevirisinin çok da benimsenmediğini üzülerek görüyorum. Evet dilimize sahip çıkalım ancak TDK’de bize destek olsun ve bir kelime ortaya çıkar çıkmaz bürokrasiyi hızla aşarak çevirsin ve tabi ki halkın bu konudaki beklentilerini ve görüşlerini muzipçe bile olsa dikkate alsın, değil mi?

Detaylı bilgi için tıklayınız.